Öncelikle son zamanlarda uygulama geliştiriciler ve tasarımcılar tarafından adını sıkça duyduğumuz UX ve UI kavramlarından bahsedelim. Bu terimler aslında İngilizcede ki User Experience ve User Interface kelimelerinin baş harfleridir. Sözlük anlamıyla bakmak istersek sırasıyla “kullanıcı deneyimi” ve “kullanıcı arayüzü” anlamına gelirler.
Arayüz Tasarımı
Arayüz tasarımı,bir hizmeti sunan sistem (uygulama) ile kullanan sistem (kullanıcı) arasında bir iletişim ve etkileşim görevi gören kullanıcı arayüzlerinin tasarımı ile ilgili bir tasarım disiplinidir.
UX (Kullanıcı deneyimi tasarımı) nedir ?
Ux, bir arayüz tasarımı yapmaktan çok kullanıcıların site üzerindeki etkileşiminin nasıl olacağıyla ilgilenmektedir. İşte bu etkileşimin nasıl olacağını hayal edip tasarlayan kişiye “User Experience Designer” yani kullanıcı deneyim tasarımcısı denir.
Kullanıcıların, şirketler ile arasındaki bağın akıbetine ilişkin önemli bir karar mekanizması olan kullanıcı deneyimi tasarımı, hemen hemen her ürüne ya da ürün detaylarına uygulanabilir. İyi bir kullanıcı deneyimi tasarımı potansiyel müşteriyi mevcut müşteriye çok hızlı bir şekilde dönüştürebilirken kötü tasarımlar ise hepsini kaybetmenize sebep olabilir. Şirketlerin pazar araştırması süreçlerine dahil edilen bu tasarımlar, hem şirketleri hem de müşterilerini memnun etmek adına sürdürülen analize ve teste dayalı çalışmalardır diyebiliriz.
Kullanıcı Arayüz Tasarımı (UI – User Interface) Nedir?
UI, kullanıcı arayüz tasarımı anlamına gelir. Örneğin kullanmış olduğunuz telefonun ekranındaki tüm her şey bir arayüz tasarımıdır. İkonların yerleri, renkleri ve büyüklüğü tasarımcının verdiği kararlar sonucu uygulanır. Arayüz tasarımının web sitelerindeki karşılığı ise resimler, butonlar, çizgiler, renkler, sayfa yapısı ve boşluklar gibi tüm grafik elemanlardan oluşan görsel tasarımdır.
Ortaya çıkan tasarımın cihaz ekranlarında çalışır durumda olması gerekir; aksi takdirde dünyanın en iyi tasarımı bile anlamsız kalacaktır. Dolayısıyla test aşaması her işte olduğu gibi kullanıcı arayüzü tasarımı için de hayati önem taşır. Testleri masaüstü ve mobil tüm ekranlar için ayrı ayrı yapmakta fayda vardır. Farklı ekran boyutları, animasyonların doğru çalışıp çalışmadığı gibi detaylar incelenmeli geliştirici ile birlikte yoğun bir geliştirme ve düzeltme sürecinden geçirilmesi gerekmektedir. Nitekim, tasarlanan son arayüz müşteriler ya da kullanıcılar için bir önceki tasarıma göre daha yalın olmalıdır ki, siz kullanıcı deneyimini de arttırmış olun.
Birbirlerine ne kadar çok benzeseler de, farklı noktaları da oldukça fazladır ve birbirleriyle karıştırılmamalıdır.
Farkları
- UX tasarımı, şirketin tüm dijital yüzleri ile kullanıcı arasındaki etkileşim kalitesinin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi sürecidir.
- Markanızın veya işletmenizin güçlü tüm görsel varlıklarının arayüzlere en doğru şekilde taşınması ise kullanıcı arayüzü tasarımının konusudur.
- Kaliteli sonuçlar elde etmek adına yapılan testler, geliştirmeler, araştırmalar ve içerik konuları UX tasarımının kapsamındadır.
- Kullanıcı arayüzü tasarımı ise kullanıcının işletmenize dair her türlü platformda interaktif bir yönlendirmeye sahip olmasını sağlar.
- Dijital olmayan deneyimlerin, dijital dünyaya başarılı bir şekilde aktarılması, kısaca UX tasarımının konusudur.
- Kullanıcı deneyimi tasarımı yaparken ise geliştiriciler ve kodlarla işbirliği yaparak çalışırsınız.
Bazı tasarımcıların bu kavramları kendi cümleleriyle nasıl açıkladığına da bakalım.
“Bir buzdolabı düşünelim. Bu buzdolabı nasıl görünüyor? Kapısı nerede? Hangi bölmelere sahip? İçinde ve dışında hangi renkler kullanılmış? İşte bu tasarımsal özelliklerin yaratıcısı UI tasarımcısıdır. Peki ya bu buzdolabının kapısı, kullanıcı alışkanlıklarına uygun olarak mı tasarlanmıştır? Tasarlanan bölmeler kullanışlı mıdır, kullanıcıyı memnun eder mi? Ya da tüm ihtiyaçlara cevap verir mi? Kullanılmış olan renkler bu ürüne ne kadar uygun? Bu soruların yanıtlarını gerekli ölçümleri uygulayarak verecek olan kişi ise UX tasarımcısıdır”
“UX kavramı bir tasarımın işleyiş özelliklerini, hızını, teknolojik yeterliliğini içerik ve müşteri deneyimini merkeze alır. UI kavramı ise bir tasarımın dış görünüşünü yani arayüz özelliklerini kapsar. Estetik detaylar ve görünüme dair her şey UI ile ilgilidir.”