Sahip olduğunuz tüm uygulama, program ve verilerinizin sanal bir sunucuda yani bulutta depolanması ve internete bağlı olduğunuz herhangi bir ortamda cihazlarınız aracılığıyla bu bilgilere, verilere, programlara kolayca ulaşım sağlayabildiğiniz hizmetler bütününe Bulut Bilişim veya Cloud Computing denir.
Bulut bilişim fikrinin temelleri 1950’li yıllarda atılmıştır. İnternet devlerinden olan Amazon, veri merkezlerini çağdaşlaştırarak bulut bilişimin gelişmesinde anahtar bir rol oynayarak ilk gerçek bulut bilişim hizmeti olan Amazon S3’ün 2006 yılında hizmete girmesini sağladı. 2008’in ortalarına gelindiğinde, bulut bilişimin bilgi teknoloji hizmetleri sektöründe hem kullanıcılar hem de tedarikçiler arasındaki ilişkiyi değiştirebilecek potansiyeli işaret ettiği fark edildi. 2008’den bu yana Dünya’da yaygın bir şekilde kullanılmaya başlandı. Son birkaç yıldır ülkemizde yaygınlaşan bu teknoloji oldukça hızlı bir şekilde büyümeye devam ediyor.
Neden Bulut Bilişim?
Günümüz teknolojisinde ki mevcut cihazlarda kullanıcılar her geçen gün daha fazla kişisel veri ve data saklamak istediği için barındırma kapasitesi büyük sorunlara sebep olmaktadır. Bununla birlikte cihazların özellikleri, kapasiteleri gittikçe artıyor. Bilgisayar, notebook ve taşınabilir akıllı cihazların teknoloji ve kapasitesinin artmasıyla orantılı olarak fiyatları da yükseliş gösteriyor. Tüm bu sorunlara çözüm olarak ortaya çıkan Bulut (Cloud) Teknolojisi, internet üzerinden, erişimde bulunulan yazılım uygulamaları, veri depolama hizmeti ve işlem kapasitesi olarak tanımlanmaktadır. En düşük kapasiteli cihazla bile istenilen yerden istenildiği zaman her tür bilgiye, kişisel veriye ulaşmayı sağlıyor. Tüm bu işlemler için, dijital bir ağ aracılığıyla çoklu sunucu bağlantısı gerçekleştiriyor.
▪ Bulut bilişim sistemleri API’lar ile hızlı kullanım kolaylığı sağlıyor.
▪ Daha fazla depolama alanı, hızlı veri transferi ve bu yedekleme üzerinde maliyet tasarrufu yapabilme gibi birtakım olanaklar sağlıyor.
▪ Sürekli olarak artan verilerin arşivlenmesi, kullanıcıların yetki ve takibi gibi konuların oluşturduğu alt yapı karmaşası ortadan kalkıyor.
▪ Bulut teknolojisi yazılımları web tarayıcıları üzerinden çalıştığından, bilgisayar, tablet, akıllı telefon ve Smart TV’ler de kullanılarak platform bağımlılığından koruyor.
▪ Bulut yazılım hizmetini veren şirketlerin verilerinin tutulduğu serverları 7/24 yazılım ve donanımsal olarak güvenlik tedbirlerini aldıklarından dolayı ana bilgisayardan daha güvenlidir.
Kısaca; bulut bilişim çok daha ucuza, kurulum gerektirmeden, her yerden çalışmayı desteklen bir hizmettir.
Nerelerde Kullanırız?
İnsanlar farkında olmasalar da çoğu bulut bilgi işlem kullanıyorlar. E-posta göndermek, belge düzenlemek, film veya TV izlemek, müzik dinlemek, oyun oynamak, resimleri veya diğer dosyaları depolamak için çevrimiçi bir hizmet kullanıyorsanız, tüm bunların altyapısı büyük olasılıkla bulut bilgi işlem tarafından sağlanıyordur. Bulut bilgi işlem hizmetleri yaklaşık on yıllık bir geçmişe sahip olmakla birlikte, küçük ölçekli işletmelerden küresel kuruluşlara, devlet kurumlarına ve sivil toplum örgütlerine kadar çok sayıda kuruluş, farklı amaçlarla bu teknolojiyi zaten benimsemiş durumda.
Bulut hizmetleriyle yapabileceğiniz bazı işlemler:
- Yeni uygulamalar ve hizmetler oluşturma
- Uygulama test etme ve oluşturma
- Verileri depolama, yedekleme ve kurtarma
- Verileri çözümleme
- Ses ve video akışı sağlama
- Makine zekâsı ekleme
- İsteğe bağlı yazılım dağıtma
Bulut Modelleri
Bulut teknolojisinin üç yapıtaşı:
- SaaS (Software as a Service); hizmet olarak yazılım
- PaaS (Platform as a Service); platform hizmeti
- IaaS (Infrastructure as a Service); sunucu altyapı hizmeti
Altyapı hizmeti (IaaS):
Bu en temel bulut hizmet modelinde, bulut sağlayıcıları, sunucuları, fiziksel veya sanal makineler olarak sunarlar.
Örneğin AWS Elastic Compute Cloud EC2
Platform hizmeti (PaaS):
Bu bulut modelinde, yazılımın çalışması için gereken platformlar(işletim sistemi, programlama dili ortamı, veritabanı vs.) sunulur.
Örneğin Google App Engine, AWS Elastic Beanstalk
Yazılım hizmeti (SaaS):
Bu bulut modelinde kullanıcılara önceden belirlenmiş uygulamaları doğrudan web tarayıcısından çalıştırma imkânı sağlanıyor. E-posta servisleri, elektronik takvim, çeşitli ofis uygulamaları gibi oldukça yaygın bir kullanım alanı olan bulut hizmetidir.
Örneğin Gmail, Trello, Google Docs